अठराव्या लोकसभेच्या निवडणुकीत एनडीएने बहुमताचा आकडा पार केल्यानंतर नरेंद्र मोदी यांच्या नेतृत्वाखाली सलग तिसऱ्यांदा सरकार स्थापन झाले आहे. 9 जून 2024 रोजी भाजपच्या नेतृत्वाखालील राष्ट्रीय लोकशाही आघाडी सरकारचा शपथविधी सोहळा पार पडला. नरेंद्र मोदी यांच्या मंत्रिमंडळात एकूण 71 जणांनी मंत्रीपदाची शपथ घेतली आहे. मंत्रिमंडळात राज्यमंत्रीपदाची शपथ घेणाऱ्या रक्षा खडसे यांच्याकडे मोदी सरकारमधील सर्वात तरुण महिला मंत्री म्हणून पाहिले जात आहे.
रक्षा खडसे यांच्याकडे युवक कल्याण आणि क्रीडा खात्याच राज्यमंत्रीपद देण्यात आल आहे. मोदींच्या नवीन मंत्रिमंडळात महाराष्ट्रातून नितीन गडकरी, पियुष गोयल, रामदास आठवले, रक्षा खडसे, प्रतापराव जाधव आणि मुरलीधर मोहोळ यांचा समावेश करण्यात आला आहे. महाराष्ट्रातून रक्षा खडसे या एकमेव महिला मंत्री असतील. त्या सलग तिसऱ्यांदा लोकसभेवर निवडून आल्या आहेत.
राजकारणाची सुरुवात
रक्षा खडसे लग्नानंतरच राजकारणात आल्याचे रावेर येथील स्थानिकांचे म्हणणे आहे. त्यांचे सासरे एकनाथ खडसे यांनी त्यांना राजकारणात आणले.
मुक्ताईनगर तालुक्यातील कोथळी गावचे सरपंच हे त्यांचे पहिले राजकीय पद होते. कोथळी हे खडसे कुटुंबीयांचे गाव.
2010 मध्ये त्या कोथळी गावच्या सरपंच झाल्या. तेव्हापासून ते भाजपमध्ये सक्रिय आहेत.
यानंतर 2010-2012 या काळात त्या जळगाव जिल्हा परिषदेच्या सदस्या होत्या आणि या काळात त्या जिल्हा परिषद अध्यक्षा होत्या.
2014 मध्ये त्यांना रावेर लोकसभा मतदारसंघातून पहिल्यांदाच भाजपकडून तिकीट मिळाले.
रक्षा खडसे पहिल्यांदा खासदार झाल्या तेव्हा त्या अवघ्या 26 वर्षांच्या होत्या.
2014 मध्ये त्यांनी राष्ट्रवादीचे उमेदवार मनीष जैन यांचा सुमारे 3.5 लाख मतांनी पराभव केला आणि 2019 च्या निवडणुकीतही त्यांनी काँग्रेसचे उमेदवार उल्हास पाटील यांचा 3.25 लाख मतांनी पराभव केला.
उत्तर महाराष्ट्रात भाजपने राखलेल्या दोन जागांपैकी रावेर ही एक जागा आहे.
रावेर मतदारसंघात लेवा-पाटील आणि गुर्जर-पाटील जातीचे प्राबल्य आहे.
रक्षा खडसे स्वतः गुर्जर समाजातील आहेत तर त्यांचे सासरे खडसे कुटुंब लेवा-पाटील समाजातील आहे.
रक्षा खडसेंच्या विरोधात शरद पवार गट त्यांच्या वहिनी रोहिणी खडसे यांना तिकीट देणार असल्याची चर्चा होती.
पण अखेर राष्ट्रवादीकडून (शरद पवार गट) मराठा समाजाचे श्रीराम पाटील यांची उमेदवारी जाहीर झाली.
एकनाथ खडसे यांनी राष्ट्रवादी काँग्रेसचा (शरद पवार गट) राजीनामा देऊन आपल्या सुनेच्या प्रचाराची जबाबदारी स्वीकारली तेव्हा त्यांना या दोन्ही जातींची एकत्रित मते मिळाल्याचे बोलले जात होते.
पण रक्षा खडसे यांना 2024 चे तिकीट मिळणे सोपे नव्हते. 2020 मध्ये त्यांच्या रागामुळे एकनाथ खडसे यांनी त्यांची मुलगी रोहिणी खडसे यांच्यासह राष्ट्रवादी काँग्रेसमध्ये प्रवेश केला. मात्र रक्षा खडसे भाजपमध्येच राहिल्या.
महाराष्ट्र टाइम्सच्या नाशिक आवृत्तीचे स्थानिक संपादक शैलेंद्र तनपुरे म्हणतात, “रक्षा खडसेंच्या रूपाने एकनाथ खडसे यांनी भाजपमध्ये परतण्याचा संकेत दिला.”
मात्र, रक्षा खडसे यांच्या उमेदवारीबाबत अंतर्गत विरोध असल्याचे जळगावातील जाणकारांचे म्हणणे आहे.
जिल्ह्यातील एका ज्येष्ठ पत्रकाराने दिलेल्या माहितीनुसार, “गिरीश महाजन आणि देवेंद्र फडणवीस हे सुरुवातीपासूनच रक्षा खडसेंच्या उमेदवारीच्या विरोधात होते. गिरीश महाजन यांनीही उमेदवारी कोण असेल हे सांगता येत नाही. पण कदाचित त्यांच्या निष्ठेचा त्यांना फायदा झाला असेल.” त्यांचे सासरे आणि मेहुणे इतर पक्षात सामील झाले असले तरी त्या भाजपमध्ये राहिल्या आणि मतदारसंघात चांगले काम केले.
निवडणुकीपूर्वी एकनाथ खडसे यांनी आपल्याच सुनेच्या विरोधात संभाव्य उमेदवारी नाकारल्याची चर्चा रावेर मतदारसंघात सुरू आहे.
एवढेच नाही तर रक्षा खडसे यांची उमेदवारी जाहीर झाल्यानंतर त्यांनी राष्ट्रवादी काँग्रेसच्या शरद पवार गटाचा राजीनामा देऊन आपल्या सुनेचा प्रचार केला.
तनपुरे सांगतात, “त्यावेळी एकनाथ खडसे भाजपमध्ये येणार असल्याची बरीच चर्चा होती. त्यांनी भाजपमध्ये प्रवेश करणार असल्याची घोषणाही केली होती, पण कदाचित गिरीश महाजन आणि देवेंद्र फडणवीस यांच्यातील अंतर्गत वादामुळे ते निवडणुकीपूर्वी सामील झाले नाहीत.
मात्र, प्रसारमाध्यमांशी बोलताना एकनाथ खडसे म्हणाले, “रक्षा यांना मंत्रिपदाची शपथ देण्यासाठी दिल्लीहून फोन आल्यावर मला माझे अश्रू आवरले नाहीत. त्यांना भाजपमधील त्यांच्या कामाची शपथ देण्यात आली. पक्षाशी निष्ठा राखल्याने समारंभासाठी आमंत्रित केले आहे.”
केंद्रीय मंत्रिमंडळात सामील झालेल्या रक्षा खडसे या महाराष्ट्रातील खान्देश भागातील पहिल्या महिला मंत्री आहेत.
रक्षा खडसे यांच्याकडे प्रामुख्याने एकनाथ खडसे यांची राजकीय उत्तराधिकारी म्हणून पाहिले जाते. याबाबत बोलताना तनपुरे सांगतात, “एकनाथ खडसे यांचा मुलगा आणि रक्षा खडसे यांचे पती निखिल यांचे 2012 मध्ये निधन झाले. त्यांच्या (एकनाथ खडसे) मुली उशिरा राजकारणात आल्या. मात्र एकनाथ खडसे यांच्यासोबत रक्षा खडसे 22-23 वर्षांच्या वयापासून राजकारणात सक्रिय आहेत. एकाचा. “आता त्यांना केंद्रीय राजकारणाचा अनुभव आहे, म्हणूनच त्यांच्याकडे एकनाथ खडसेंचे राजकीय उत्तराधिकारी म्हणून पाहिले जाते.”
खाजगी जीवन
रक्षा खडसे या नंदुरबार जिल्ह्यातील शहादा तालुक्यातील खेडदिगर गावातील शेतकरी कुटुंबातील आहेत. त्या गुर्जर-पाटील समाजातील आहे त्यांचा विवाह एकनाथ खडसे यांचा मुलगा निखिल याच्याशी झाला होता. निखिल खडसे यांचे २०१२ मध्ये निधन झाले.
रक्षा खडसे यांना कृशिका आणि गुरुनाथ ही दोन मुले आहेत. रक्षा खडसेंच्या रुपाने खान्देश म्हणजेच उत्तर महाराष्ट्राला तिसऱ्यांदा केंद्रात मंत्रीपद मिळाले आहे.
यापूर्वी काँग्रेस खासदार विजय नवल यांच्याकडे केंद्रीय दूरसंचार मंत्रालयाची जबाबदारी आली होती.
त्यानंतर 1999 मध्ये एरंडोलचे तत्कालीन आमदार एम के पाटील यांना अटलबिहारी सरकारमध्ये राज्यमंत्रीपद मिळाले.
नरेंद्र मोदी मंत्रिमंडळाच्या गेल्या दोन टर्ममध्ये धुळ्यातून निवडून आलेले सुभाष भामरे यांना राज्यमंत्रीपद मिळाले आहे.
