पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी सोमवारी अक्षरशः उद्घाटन केले आणि तेलंगणा, ओडिशा आणि जम्मू आणि काश्मीरमधील अनेक महत्त्वाच्या रेल्वे प्रकल्पांची पायाभरणी केली. हे प्रकल्प देशाची प्रगती दर्शवतात आणि “सबका साथ, सबका विकास” (सर्वांसाठी विकास) या तत्त्वाला मूर्त रूप देतात यावर त्यांनी भर दिला.
भारताच्या वाहतूक क्षेत्रातील एक मोठी उपलब्धी अधोरेखित करताना, पंतप्रधान मोदी यांनी नमूद केले की देशाने आता 1,000 किलोमीटरचे मेट्रो रेल्वेचे जाळे ओलांडले आहे. दिल्ली-एनसीआरमध्ये नमो भारत ट्रेनचे नुकतेच उद्घाटन आणि राजधानीत मेट्रो प्रकल्पांच्या शुभारंभावरही पंतप्रधानांनी प्रकाश टाकला.
नवीन जम्मू रेल्वे विभागाची निर्मिती तसेच तेलंगणामधील चारलापल्ली नवीन टर्मिनल स्टेशनची निर्मिती पंतप्रधान मोदींनी केलेल्या प्रकल्पांमध्ये उल्लेखनीय आहे. याव्यतिरिक्त, त्यांनी पूर्व तटीय रेल्वेच्या रायगडा रेल्वे विभागाच्या इमारतीची पायाभरणी केली. देशाच्या उत्तर, पूर्व आणि दक्षिण भागात पायाभूत सुविधा मजबूत करून आधुनिक कनेक्टिव्हिटीमध्ये या उपक्रमांनी मोठी झेप घेतली आहे.
या रेल्वे प्रकल्पांचे उद्घाटन भारत एकत्रितपणे प्रगती करत असल्याची साक्ष असल्याचे पंतप्रधान मोदी म्हणाले. “सबका साथ, सबका विकास” (सर्वांसाठी विकास) हे तत्त्व देशाच्या विकसित राष्ट्रात परिवर्तन होण्यासाठी मार्गदर्शन करत असल्याचा पुनरुच्चार त्यांनी केला. या महत्त्वपूर्ण घडामोडींसाठी त्यांनी जम्मू आणि काश्मीर, ओडिशा आणि तेलंगणातील लोकांचे अभिनंदन केले.
डेडिकेटेड फ्रेट कॉरिडॉर सारख्या आधुनिक रेल्वे नेटवर्कच्या जलद प्रगतीवरही पंतप्रधानांनी चर्चा केली, ज्यामुळे नियमित ट्रॅकवरील दबाव कमी होईल आणि हाय-स्पीड ट्रेन चालवणे सुलभ होईल. आधुनिक डब्यांचा विकास, स्थानकांचा पुनर्विकास, सौरऊर्जा उभारणी आणि स्थानकांवर ‘एक स्टेशन, एक उत्पादन’ स्टॉल्स उभारणे यासह रेल्वेचा कायापालट करण्यासाठी ‘मेड इन इंडिया’ उत्पादनांच्या भूमिकेवर त्यांनी भर दिला. या उपक्रमांमुळे केवळ रेल्वेतच नव्हे, तर नवीन डब्यांच्या निर्मितीसाठी कच्चा माल तयार करणाऱ्या उद्योगांमध्ये लाखो रोजगाराच्या संधी निर्माण होत आहेत.
पंतप्रधान मोदींनी पुढे अधोरेखित केले की रेल्वेमधील विशेष कौशल्याची वाढती मागणी पूर्ण करण्यासाठी देशातील पहिले गति-शक्ती विद्यापीठ स्थापन करण्यात आले आहे. रेल्वेचे जाळे विस्तारत असताना, नवीन विभाग आणि मुख्यालये स्थापन केली जात आहेत, ज्यामुळे जम्मू, काश्मीर, हिमाचल प्रदेश, पंजाब आणि लेह-लडाख सारख्या प्रदेशांना फायदा होत आहे. त्यांनी उधमपूर-श्रीनगर-बारामुल्ला रेल्वे मार्गाच्या चालू असलेल्या विकासाचे आणि चिनाब ब्रिजच्या पूर्णत्वाचे कौतुक केले, जो जगातील सर्वात उंच रेल्वे कमान पूल आहे, ज्यामुळे जम्मू-काश्मीर आणि लेह-लडाखमधील लोकांसाठी कनेक्टिव्हिटी वाढेल.
जम्मू आणि काश्मीर रेल्वे प्रकल्पाचा भाग असलेला भारतातील पहिला केबल-आधारित रेल्वे पूल अंजी खड्डा पुलावरही पंतप्रधानांनी प्रकाश टाकला. त्यांनी चिनाब आणि अंजी खड्ड पुलांचे अभियांत्रिकी उत्कृष्टतेचे अतुलनीय उदाहरण म्हणून वर्णन केले, जे या प्रदेशातील आर्थिक प्रगती आणि समृद्धीमध्ये योगदान देतात.
ओडिशामध्ये, पीएम मोदी म्हणाले की हे राज्य नैसर्गिक साधनसंपत्तीने समृद्ध आहे आणि मोठ्या किनारपट्टीचा अभिमान आहे, ज्यामुळे आंतरराष्ट्रीय व्यापारासाठी महत्त्वपूर्ण क्षमता आहे. त्यांनी नमूद केले की ओडिशात ₹70,000 कोटींहून अधिक किमतीचे अनेक रेल्वे प्रकल्प सुरू आहेत, तसेच सात गती शक्ती कार्गो टर्मिनल्सच्या स्थापनेसह व्यापार आणि उद्योगाला चालना मिळत आहे. त्यांनी विशेषत: ओडिशातील रायगडा रेल्वे विभागाच्या पायाभरणीकडे लक्ष वेधले, ज्यामुळे राज्याच्या पायाभूत सुविधा, पर्यटन, व्यवसाय आणि रोजगाराला चालना मिळण्याची अपेक्षा आहे, विशेषत: दक्षिण ओडिशा, जिथे मोठ्या संख्येने आदिवासी कुटुंबे राहतात.
तेलंगणातील चारलापल्ली नवीन टर्मिनल स्टेशनच्या उद्घाटनादरम्यान, पीएम मोदींनी प्रादेशिक विकासात, विशेषत: बाह्य रिंगरोडशी जोडलेल्या त्याच्या महत्त्वावर जोर दिला. प्लॅटफॉर्म, लिफ्ट्स, एस्केलेटर आणि सौरऊर्जेवर चालणाऱ्या ऑपरेशन्ससह स्टेशनच्या आधुनिक सुविधांचेही त्यांनी कौतुक केले, जे शाश्वत पायाभूत सुविधा निर्माण करण्याच्या दिशेने एक महत्त्वपूर्ण पाऊल आहे. नवीन टर्मिनल सिकंदराबाद, हैद्राबाद आणि काचेगुडा यांसारख्या विद्यमान स्थानकांवरील गर्दी कमी करेल आणि प्रवाशांसाठी प्रवास अधिक सोयीस्कर करेल.
पंतप्रधानांनी अधोरेखित केले की हे रेल्वे प्रकल्प केवळ राहणीमानात सुधारणा करत नाहीत तर व्यवसाय करण्याच्या सुलभतेला प्रोत्साहन देतात, जे भारताच्या व्यापक पायाभूत सुविधांच्या उद्दिष्टांशी सुसंगत आहेत. एक्सप्रेसवे, जलमार्ग आणि मेट्रो नेटवर्कसह देशात मोठ्या प्रमाणावर पायाभूत सुविधांचा विस्तार होत असल्याचे त्यांनी निदर्शनास आणून दिले. 2014 मधील 74 वरून आज 150 पर्यंत वाढलेल्या विमानतळांच्या संख्येत झालेली वाढ आणि देशभरातील 5 शहरांवरून 21 शहरांपर्यंत मेट्रो सेवांचा विस्तार झाल्याचेही त्यांनी नमूद केले.
“हे प्रकल्प विकसित भारताच्या दिशेने मोठ्या रोडमॅपचा भाग आहेत, जे आता या देशातील प्रत्येक नागरिकाचे ध्येय आहे,” असे पंतप्रधान मोदी म्हणाले, भारताच्या विकासाचा वेग कायम राहील असा विश्वास व्यक्त केला.
या कार्यक्रमाला केंद्रीय रेल्वे मंत्री, अश्विनी वैष्णव, केंद्रीय मंत्री जी किशन रेड्डी, केंद्रीय विज्ञान आणि तंत्रज्ञान राज्यमंत्री डॉ. जितेंद्र सिंह आणि जम्मू आणि काश्मीर, ओडिशा आणि तेलंगणाचे मुख्यमंत्री आणि राज्यपाल उपस्थित होते.
742.1 किलोमीटरच्या नवीन जम्मू रेल्वे विभागामध्ये पठाणकोट, जम्मू, उधमपूर, श्रीनगर आणि बारामुल्ला सारख्या प्रदेशांचा समावेश आहे. हे जम्मू आणि काश्मीर आणि आसपासच्या भागात कनेक्टिव्हिटी सुधारेल, दीर्घकाळ प्रलंबित आकांक्षा पूर्ण करेल आणि सामाजिक-आर्थिक विकासाला चालना देईल. 413 कोटी रुपये खर्चून विकसित केलेले तेलंगणातील चारलापल्ली नवीन टर्मिनल स्टेशन, सिकंदराबाद, हैदराबाद आणि काचेगुडा सारख्या विद्यमान टर्मिनल्सवरील गर्दी कमी करेल. ईस्ट कोस्ट रेल्वेच्या रायगडा रेल्वे डिव्हिजन इमारतीच्या पायाभरणीमुळे ओडिशा आणि शेजारच्या भागात कनेक्टिव्हिटी आणखी वाढेल.
पंतप्रधानांनी 10 वे शीख गुरू गुरू गोविंद सिंग यांच्या जयंती, प्रकाश उत्सवाच्या निमित्ताने देखील चिन्हांकित केले. आपल्या भाषणात, त्यांनी गुरु गोविंद सिंग यांच्या आदर्शांची प्रशंसा केली, जे देशाला समृद्ध आणि सशक्त भविष्यासाठी सतत प्रेरणा देत आहेत. “त्यांच्या विचारांमुळे आम्हाला समृद्ध आणि सशक्त भारत मिळण्यासाठी प्रेरणा मिळते,” पंतप्रधान मोदी यांनी या शुभ प्रसंगी सर्वांना शुभेच्छा दिल्या.
